هنرمند زن گلستانی به دلیل سال ها تلاش درعرصه هنر سیاه دوزی و خلق آثار بدیع و ماندگار به عنوان نخستین زن ایرانی در فهرست میراث ملی ناملموس به ثبت رسید.

 

به گزارش کناره ، ام ایمن دهقان که به 'ایمن باجی' مشهور است در آستانه هفتاد سالگی علاقه ای عجیب برای زنده نگه داشتن این هنر به جای مانده از پیشینیان دارد. 

سوزن‌دوزی، هنر آراستن پارچه‌های ساده به نقوشی نشات گرفته از تصاویر سنتی و بومی است که در منطقه شاهکوه استان گلستان بر روی لباس‌های محلی زنان نظیر پیراهن و روسری انجام می‌شود.

رنگ غالب این نوع سوزن‌دوزی سیاه است و به همین دلیل این هنر سیاه‌دوزی نامیده می شود. 

کارشناس تهیه پرونده های پیشنهادی میراث معنوی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری گلستان گفت: ایمن باجی از 10 سالگی شروع به فعالیت در سیاه دوزی، گلیم بافی، نساجی سنتی، جوراب بافی، نخ ریسی و بافت جاجیم کرد و همچنان در این هنرها و به طور مشخص سیاه دوزی فعالیت مستمر دارد. 

مریم منصوری اظهارداشت: این هنرمند گلستانی به دلیل کهولت سن همانند گذشته قادر به انجام فعالیت های هنری نیست، اما شاگردان آموزش دیده او به صورت حرفه ای مشغول تولید آثار سیاه دوزی هستند تا این هنر ارزشمند باقی مانده از سال های دور همچنان زنده بماند. 

در منطقه شاهکوه شهرستان گرگان سیاه دوزی هنری خانگی و مخصوص زنان است و آنها بدون نقشه و بطور ذهنی، نقوشی را که الهام گرفته از آداب و رسوم و اعتقادات و عناصر طبیعی محیط پیرامون است بر روی لباس ها می دوزند.

168794644684619

در تولید این نوع لباس محلی تنها از پارچه سفید رنگ استفاده می شود و در ایجاد نقوش سوزندوزی روی آن از نخ سیاه و به ندرت از نخهای رنگین چون سبز و قرمز بهره گرفته می شود.

در باور مردم بومی شاهکوه گفته می شود فلسفه سیاه دوزی همانند فلسفه تولد انسان است که از عالم پاکی پا به عرصه هستی گذارده و سفیدی لباس، نمادی از پاکی و درستی عالم دگر است.

نقوش انتزاعی سیاه دوزی شاهکوه بر گرفته از محیط اطراف و عناصر موجود در طبیعت منطقه است.

از جمله شباهت نقش 'کج بته' با درخت 'سرو کوهی' یا 'اورس' که محل رویش آن در کوه های شاهکوه است و حضور پرندگانی چون کبک و گنجشک و خروس در این منطقه وطرح 'ول ولو' که نشان از کوه دارد گواه این مدعاست.

براساس اعلام روز دوشنبه اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری گلستان همچنین 9 اثر میراث ناملموس دیگر استان هم در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسید.

در جلسه روز گذشته شورای عالی ثبت کشور که با دستور رسیدگی به پرونده های ناملموس برگزار شد 10 اثر استان گلستان در فهرست آثار ناملموس کشور به ثبت رسید.

مراسم آیینی و مذهبی حسن و حسین گالیکش، فن و مهارت چلنگری، بازی محلی دوفر گالیکش، غذای سنتی ساک گرگان، هودی لالایی مادران ترکمن از آن جمله است.

همچنین استاد غلام آق به عنوان مفاخر حامل میراث فرهنگی هنرمند عرصه 'زیورآلات ترکمن'، استاد مهدی ملک حسینی به عنوان مفاخر حامل میراث ناملموس موسیقی قوم کتول در حوزه 'بید خوانی کتولی'، موسیقی آیینی بیدخوانی قوم کتول و قورچق و عروسک آیینی و سنتی ترکمن به عنوان میراث ناملموس این قوم در این نشست در فهرست میراث ناملموس کشور به ثبت رسید.

تاکنون 786 اثر گلستان در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است. 

برج قابوس بلندترین برج آجری دنیا و یکی از آثار ارزشمند معماری دوره اسلامی در شهرستان گنبدکاووس تنها اثر ثبت جهانی شده، گلستان است.
منبع:ایرنا

انتهای پیام /*