به گزارش کناره، داودرضا عرب روز پنجشنبه در نشست تخصصی «خلیج گرگان، فرصت ها و تهدیدات» در بندرترکمن اظهار داشت: بالا و پایین رفتن تراز آب در دریای خزر و خلیج گرگان امری طبیعی است که در سنوات گذشته به کرات آن را شاهد بوده ایم و به عنوان نمونه در دهه 50 سطح تراز آب به یک متر پایین تر از شرایط فعلی هم رسیده بود.
وی که پژوهشگر و استاد دانشگاه در حوزه آب است، گفت: در مقوله کمیت آب باید به این نکته توجه کنیم که رودها و رودخانه های ورودی به خلیج گرگان، تاثیری ملموس بر تراز آب خلیج گرگان ندارد بلکه تراز آبی دریای خزر متاثر از فعالیت های زمین شناختی و یا اقلیمی و آب و هوایی است و دبی آبی که از طریق رودخانه ها وارد خلیج گرگان و دریا می شود حدود نیم هزارم آب پهنه آبی خزر است.
عرب اضافه کرد: کاهش کمی آب در خلیج گرگان نمی تواند منشاء وقوع ریزگرد شود چون طبق تحقیقات صورت گرفته گونه های شور پسند در نواحی غربی خلیج گرگان (حوالی شمال شهر بهشهر ) رشد کرده اند که به عنوان محافظ طبیعی جلوی بروز و ایجاد ریزگرد ها را خواهد گرفت.
وی تاکید کرد: اگر قرار است که از خطرات وقوع ریزگرد در این حوزه در امان بمانیم باید از انجام فعالیت های مخربی همچون انجام مسابقات آفرود و اتومبیلرانی در مناطق دچار پسروی پرهیز کرده و با قرق پوشش های گیاهی ایجاد شده می توان از بروز هر گونه ریزگرد ممانعت به عمل آورد.
مشاور نجات خلیج گرگان با بیان این که افزایش میزان نیترات و فسفات در آب خلیج گرگان به رشد جلبک ها منجر شده است، افزود: مکانسیم اکولوژیکی حیات جلبک ها در برخی از ساعات شبانه روز باعث می شود تا به علت مرگ برخی از موجودات زنده خلیج گرگان که در حالت کلی به تغذیه گرها موصوف هستند بوی تعفن از پهنه آبی خلیج گرگان متصاعد شود.
به گفته وی هر چند احیای مجدد چرخه های آبی بین خزر و خلیج گرگان باعث کاهش این بوها می شود اما بطور کلی آن را برطرف نمی سازد بلکه احتمال دارد به دلیل تغییر ترکیب آب و تداخل آب شور و شیرین، تبعات تغییرات کیفی آب محسوس تر شود که این موضوع نیازمند ارزیابی و بررسی بیشتر است.
این استاد دانشگاه اظهار داشت: طبق بررسی های صورت گرفته در صورت لایروبی کانال های حوزه خلیج گرگان، چرخه آب خلیج گرگان با دریای خزر حدود 340روز طول می کشد و نمی شود تصور کرد با لایروبی، مشکل انتشار بوی تعفن به طور کلی و در زمان اندک برطرف شود.
مشاور طرح نجات خلیج گرگان گفت: کاهش تراز آب صرفا تردد و ناوبری شناورها را با مشکل روبرو کرده است که با راهکارهای منطقی قابل جایگزین است.
عرب همچنین در خصوص تغییرکاربری های انجام شده در حوزه خلیج گرگان اظهار داشت: باید با مباحثی همچون دست اندازی به زیستگاه خلیج گرگان و شکار و صید غیرمجاز برخورد منطقی شده و با اجرای رویکردی پایدار، معیشت جوامع پیرامونی لحاظ و همچنین از نظرات ریش سفیدان و آگاهان به مقوله پسرفت و پیشرفت خلیج گرگان که به سبب شرایط سنی این حوادث را درک کرده اند، استفاده شود.
وی تاکید کرد: احیای خلیج گرگان که تامین اقتصاد ساکنان به آن گره خورده، بدون مشارکت و همراهی مردم دست یافتنی نیست و ایجاد فعالیت های سازه ای مانند لایروبی و ایجاد کانال تنها پازلی از احیای این خلیج است.
خلیج گرگان تنها خلیج دریای خزر در محدوده جغرافیایی ایران و استان گلستان بوده که به دلیل پسروی زیاد آب و ناتوانی در اجرای طرح های مناسب و کارشناسی، فاصله چندانی با خشکی کامل ندارد.
این خلیج در سال 1354 به همراه تالاب میانکاله و لپوی زاغمرز (درگلستان ومازندران) به‌ عنوان نخستین مجموعه تالاب بین‌المللی جهان در فهرست تالاب‌های کنوانسیون رامسر به ثبت رسید تا ثابت شود نه فقط این خلیج، بلکه نواحی اطراف آن شامل شبه جزیره میانکاله (پناهگاه حیات‌وحش) و تالاب بین‌المللی گُمیشان یک مجموعه ارزشمند زیست ‌محیطی است.
خلیج چهار هزار هکتاری گرگان یکی از بزرگترین مخازن آب شیرین متصل به دریای خزر نیز است و تداوم زندگی بسیاری از جانداران در بزرگ‌ترین دریاچه زمین به اتصال این خلیج با دریا وابسته است؛ خلیجی که حالا با مشکلات متعدد دست ‌و پنجه نرم می‌کند.
عمق خلیج گرگان که در برخی نقاط به حداکثر سه متر می‌رسید، اینک دراثر رسوب‌گذاری به 1,5 متر کاهش یافته و به سمت نابودی پیش می‌رود.
خلیج گرگان از لحاظ موقعیت جغرافیایی در جنوب شرقی دریای خزر و در حوزه شهرستان های بندرترکمن، بندرگز، نوکنده و بهشهر واقع است و از 60 کیلومتر طول و حداکثر 12 کیلومتر عرض برخوردار بوده و دارای امتداد شرقی – غربی است.
این خلیج از لحاظ اقتصادی و اکولوژیکی دارای اهمیت بالا و به عنوان مرکزی تفریحی و شیلاتی مورد استفاده ساکنان منطقه بوده و در بخش های تکثیر آبزیان، ماهیان استخوانی و ماهیان غضروفی و جذب پرندگان مهاجر زمستانی نقش مهمی دارد.

انتهای پیام/